Vaccinaties jeugd

Kinderen ontvangen in het jaar dat ze 9 jaar worden een uitnodiging voor de DTP-vaccinatie en de BMR-vaccinatie. Eén prik die beschermt tegen difterie, tetanus en polio (DTP). En een 2e prik tegen de bof, mazelen en rodehond (BMR).  

Wat je moet weten?

• De inenting wordt doorgaans in het najaar gegeven.
• De DTP/BMR-inenting is gratis en onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma.
• Angst voor prikken? Lees ook deze tips om je kind goed voor te bereiden

Eerder uitgenodigd maar de vaccinatie nog niet gehad

• In 2023 uitgenodigd én was dit de eerst keer? Je hoeft niets te doen. Je krijgt automatisch een nieuwe uitnodiging van het RIVM.
• Heb je meerdere uitnodigingen gemist? Dan krijg je geen nieuwe uitnodiging. Als je de vaccinatie wel wilt halen, kan dat tot je 18e verjaardag. Neem hiervoor contact op met de Jeugdgezondheid van GGD Noord- en Oost-Gelderland: 088 443 30 00, keuze optie 3. Let op: alleen op werkdagen tussen 8.00 - 12.00 uur.

Meer informatie

• Ouders/wettelijke vertegenwoordigers beslissen over wel of niet vaccineren. Vanaf 12 jaar beslist het kind mee en vanaf 16 jaar beslist het kind zelf. Kijk op Rijksvaccinatieprogramma.nl voor meer informatie over het rijksvaccinatieprogramma.
• Meer informatie over de BMR-vaccinatie
• Meer informatie over de DTP-vaccinatie 

Vanaf 2025

• De BMR-vaccinatie gaat naar 3 jaar. Dit wijzigt voor kinderen geboren vanaf 1 januari 2016. 
• De DTP-vaccinatie gaat naar 14 jaar. Dit wijzigt voor kinderen geboren vanaf 1 januari 2016.
• De DKT-vaccinatie van 4 jaar (tot en met 2024 bij consultatiebureau) gaat naar 5 jaar. Dit wijzigt voor kinderen geboren vanaf 1 januari 2021.

Meisjes en jongens ontvangen in het jaar dat ze 10 jaar worden een uitnodiging voor de HPV-vaccinatie (humaan papillomavirus). 

Waarom is de vaccinatie HPV zo belangrijk?

• De vaccinatie beschermt meisjes en jongens tegen verschillende vormen van kanker.
• De vaccinatie is gratis en onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma.
• Voor het opbouwen van voldoende bescherming zijn 2 prikken nodig. Daarom krijgt iedereen 2 prikken. Er moet minimaal 5 maanden (151 dagen) tussen de eerste en de tweede prik zitten. 
• We starten in oktober met de tweede ronde HPV-vaccinaties. Meisjes en jongens die hiervoor in aanmerking komen krijgen een persoonlijke uitnodiging van het RIVM.
• Angst voor prikken? Laat je kind deze video zien over wat er gebeurt tijdens het vaccineren.

Eerder uitgenodigd maar de vaccinatie nog niet gehad? 

• Ben je in het voorjaar van 2024 uitgenodigd én was dit de eerst keer dat je uitgenodigd werd? Je hoeft niets te doen. Je krijgt automatisch  een nieuwe uitnodiging van het RIVM.
• Ben je geboren in 2005 en heb je de 1e prik gehaald in 2023? Dan kun je de 2e prik ook nog gratis krijgen in het najaar van 2024. Heb je hiervoor geen uitnodiging gekregen in september 2024? Bel dan met de afdeling jeugdgezondheid 088 443 3000, optie 3. 
• Wie geboren is in 2004 kon de HPV-vaccinaties tot 1 juni 2024 gratis krijgen. Inmiddels is de campagne afgelopen en zijn de prikken tegen betaling verkrijgbaar via vaccinatiecentrum@ggdnog.nl of maak een telefonische afspraak via 088 368 7300 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00-17.00 uur).

Meer informatie

• Ouders/wettelijke vertegenwoordigers beslissen over wel of niet vaccineren. Vanaf 12 jaar beslist het kind mee en van 16 jaar beslist het kind zelf. Bezoek de website rijksvaccinatieprogramma.nl voor meer informatie over het programma.
• HPV Vaccinatie Keuzehulp helpt ouders en jongeren bij het maken van een keuze over HPV-vaccinatie. Bezoek de website HPV Vaccinatie Keuzehulp.

Ben je tussen de 12-18 jaar? 

• Bekijk de Rijksvaccinatieprogramma webpagina voor jongeren. Je vindt hier informatie speciaal voor jou. Ook staan er handige links voor het profielwerkstuk.
• Op de website JouwGGD kun je anoniem chatten met een arts of verpleegkundige.

Bijwerkingen

Je kunt eventuele bijwerkingen melden bij bijwerkingencentrum Lareb. Ook vind je bij Lareb meer informatie over de mogelijke bijwerkingen.

Iedere jongere krijgt in in het jaar dat ze 14 worden een uitnodiging voor een vaccinatie tegen meningokokkenziekte (Men ACWY).

Wat je moet weten

• Iedereen die hiervoor in aanmerking komen, krijgt een persoonlijke uitnodiging van het RIVM. In deze uitnodiging staat hoe je een afspraak kan maken voor de vaccinatie.

Eerder uitgenodigd maar de vaccinatie nog niet gehad

• Is dit de eerste uitnodiging? Je hoeft niets te doen. Er volgt automatisch een nieuwe uitnodiging van het RIVM na 1 jaar.
• Heb je meerdere uitnodigingen gemist? Dan krijg je geen nieuwe uitnodiging. Als je de vaccinatie toch wilt halen, kan dat tot je 18e verjaardag. Neem hiervoor contact op met de Jeugdgezondheid van GGD Noord- en Oost-Gelderland via telefoon: 088 443 30 00, keuze optie 3. Let op: alleen op werkdagen tussen 8.00-12.00 uur.

Meer informatie

• Meer info over de MenACWY-vaccinatie. 

Wie geboren is in 1996 tot en met 2003 kon de HPV-vaccinaties tot 1 juni 2024 gratis krijgen. Inmiddels is de campagne afgelopen en zijn de prikken tegen betaling verkrijgbaar via vaccinatiecentrum@ggdnog.nl of maak een telefonische afspraak via 088 368 7300 (bereikbaar van ma t/m vr van 8.00-17.00 uur).

In het vaccinatieschema van het RIVM staat wanneer kinderen (6 weken - 14 jaar) hun vaccinaties krijgen. Het is voor ieder kind in Nederland het beste schema, er is daarom geen medische reden om bij een gezond kind van het schema af te wijken. 

In Nederland is het vaccinatieschema van het Rijksvaccinatieprogramma samengesteld met als uitgangspunten:

• Vaccinaties worden gegeven op de leeftijd dat ze optimale bescherming bieden.
• De tijd tussen de vaccinaties met hetzelfde vaccin is zodanig dat bescherming optimaal blijft, ook in de periode tussen de vaccinaties.
• Vaccinaties die tegelijkertijd gegeven kunnen worden, zijn zoveel mogelijk samengevoegd zodat het aantal inentingen en prikmomenten minimaal is.
• Niet meer dan twee prikken per keer. Het immuunsysteem kan wel meer aan, maar meer prikken tegelijk is niet fijn voor het kind.
• Streven naar langdurige bescherming.
• Het schema is geschikt voor alle kinderen.

Voor vragen over je afspraak mail naar jgz@ggdnog.nl.  

Je kunt eventuele bijwerkingen melden bij bijwerkingencentrum Lareb. Ook vind je bij Lareb meer informatie over de mogelijke bijwerkingen. 

Voorbereiding

Jij kent je kind het beste en kunt dus ook goed inschatten wat een geschikt moment is om te vertellen dat je kind een prik gaat krijgen. Meestal hoeft dit niet heel lang van tevoren. Maar wacht ook niet tot het allerlaatste moment.

Vertel je kind op een neutrale wijze wat er gaat gebeuren. Wees eerlijk en zeg nooit dat het geen pijn doet. Dan valt het namelijk tegen op het moment dat het wél pijn blijkt te doen. Vertel eerlijk dat het voor iedereen anders is hoe de prik voelt. Wat je kunt zeggen: “Sommige kinderen voelen een drukkend gevoel, anderen zeggen dat ze niets voelen. En ik ben benieuwd hoe het bij jou voelt.”
Angst is besmettelijk. Als jij rustig bent en blijft (voor, tijdens en na de vaccinatie), zal je kind ook rustiger zijn.

N.B. Wanneer je vermoedt dat je kind heel erg bang is voor de prik en daardoor moeilijk te vaccineren zal zijn, is het verstandig om vooraf even contact op te nemen met onze afdeling jeugdgezondheidszorg om te overleggen.

Tijdens de vaccinatie

Afleiding kan helpen. Leg uit dat het helpt als je kind net vóór en tijdens de prik ergens anders naar kijkt dan de naald en de arm. Vraag je kind om tijdens het prikken de tenen te bewegen of bedenk vooraf samen met je kind iets wat kan helpen als afleiding.

• Zorg dat je kind een T-shirt met korte mouwen aan heeft
• Bij aankomst geef je eerst de vaccinatiekaart af en daarna wacht je samen met je kind totdat het aan de beurt is
• Je aanwezigheid tijdens de vaccinatie is belangrijk. Wanneer jij rust en vertrouwen uitstraalt, zal dit een positieve invloed hebben op je kind.
• Spanning mag er zijn. Als je merkt dat je kind bang is, benoem dan wat je ziet. Bijvoorbeeld: “ik weet dat je het spannend vindt, dat mag” of “het is zo voorbij”. Het erkennen en benoemen van zijn/haar emoties zorgt voor opluchting. Blijf zelf kalm en ga niet mee in de boosheid of verdriet van je kind. Jij hebt de regie.

Na afloop

Vraag achteraf hoe je kind het vond gaan. Geef je kind een compliment en laat weten dat je trots bent. En laat je kind ook zichzelf een compliment geven. Deze positieve zelfspraak verlaagt de prikangst voor een volgende keer.

Bijwerkingen van een vaccin

Een bijwerking is een ongewenst effect van een geneesmiddel of een vaccin. Het gewenste effect van een vaccinatie is bescherming tegen infectieziekten. Alle andere effecten zijn dus bijwerkingen. Een zere arm, een rode vlek, of een zwelling op de plaats van de vaccinatie zijn voorbeelden van bijwerkingen. Omdat er voortdurend onderzoek plaatsvindt naar bijwerkingen, zijn de meeste bijwerkingen van vaccins bekend. Meestal zijn bijwerkingen niet ernstig en betreft het lichte koorts of een rode, gezwollen plek waar de prik is gegeven. Kleine kinderen kunnen wat hangerig zijn en vaker langer huilen. Bijwerkingen gaan meestal binnen enkele dagen vanzelf over. Ernstige bijwerkingen zijn zeer zeldzaam.

Lees meer over bijwerkingen bij vaccineren en vaccins op rijksvaccinatieprogramma.nl.