Vaccinaties jeugd
In Nederland kunnen alle ouders hun kinderen laten vaccineren tegen ziektes. De vaccinaties beschermen tegen 13 ernstige infectieziektes zoals mazelen, polio en kinkhoest. GGD Noord- en Oost-Gelderland vaccineert in onze regio kinderen van 4 tot en met 18 jaar. In het vaccinatieschema van het RIVM staat wanneer kinderen hun vaccinaties krijgen.
Uitnodigingen
Je ontvangt vanuit het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) vanzelf een uitnodiging voor de vaccinatie(s) van je kind(eren). Je hoeft daar niks voor te doen.
Vaccinatieschema
Bekijk hieronder het vaccinatieschema voor kinderen en jeugd van 4 tot en met 18 jaar. Dit schema is begin 2025 vernieuwd, zodat kinderen nog beter beschermd zijn. Bekijk de wijzigingen in het vaccinatieschema vanaf 2025. Het is voor ieder kind in Nederland het beste schema, er is daarom geen medische reden om bij een gezond kind van het schema af te wijken.
Kinderen ontvangen in het jaar dat ze 3 jaar worden een uitnodiging voor de BMR-vaccinatie. De BMR-vaccinatie beschermt tegen de bof, mazelen en rodehond (BMR). Lees meer over de BMR-vaccinatie.
Wat je moet weten
- Kinderen geboren vanaf 1 januari 2022 krijgen de BMR-prik op ongeveer 3-jarige leeftijd bij het consultatiebureau.
- Kinderen geboren tussen 1 januari 2016 en 1 januari 2022 krijgen in 2025, 2026 of 2027 een uitnodiging voor de tweede BMR-prik bij de GGD.
- Kinderen geboren voor 1 januari 2016 kregen de BMR-prik in het jaar dat ze 9 jaar werden bij de GGD. Heb je deze gemist? Zie hieronder.
Eerder uitgenodigd maar de vaccinatie nog niet gehad?
- Geboren in 2015, Iin 2024 uitgenodigd en was dit de eerste uitnodiging? Je hoeft niets te doen. Je krijgt in het voorjaar van 2025 automatisch een nieuwe uitnodiging van het RIVM.
- Heb je meerdere uitnodigingen gemist? Dan krijg je geen nieuwe uitnodiging. Als je de vaccinatie wel wil halen, kan dat tot je 18e verjaardag. Neem hiervoor contact op met team jeugdgezondheidszorg van GGD Noord- en Oost-Gelderland: 088 443 30 00, keuze optie 3. Let op: alleen op werkdagen tussen 8.00 - 12.00 uur.
Kinderen ontvangen in het jaar dat ze 5 jaar worden een uitnodiging voor de DKT-vaccinatie. De DKT-vaccinatie beschermt tegen difterie, kinkhoest en tetanus (DKT). Lees meer over de DKT-vaccinatie.
Wat je moet weten
- Kinderen geboren vanaf 1 januari 2021 ontvangen de DKT-prik in het jaar dat ze 5 jaar worden bij de GGD.
- Kinderen geboren voor 1 januari 2021 kregen de DKTP-prik in het jaar dat ze 4 jaar werden bij het consultatiebureau.
Eerder uitgenodigd maar de vaccinatie nog niet gehad?
- Geboren voor 2021 en heb je 1 of meerdere uitnodigingen gemist? Dan krijg je geen nieuwe uitnodiging. Als je de vaccinatie wel wil halen, kun je contact opnemen met team jeugdgezondheidszorg van GGD Noord- en Oost-Gelderland: 088 443 30 00, keuze optie 3. Let op: alleen op werkdagen tussen 8.00 en 12.00 uur.
Kinderen ontvangen in het jaar dat ze 10 jaar worden een uitnodiging voor de HPV-vaccinatie (humaan papillomavirus). De vaccinatie beschermt kinderen tegen verschillende vormen van kanker. Lees meer over de HPV-vaccinatie.
Wat je moet weten
- Voor het opbouwen van voldoende bescherming zijn 2 prikken nodig. Er moet minimaal 5 maanden (151 dagen) tussen de eerste en de tweede HPV-prik zitten.
Eerder uitgenodigd maar de vaccinatie nog niet gehad?
- Ben je in 2024 uitgenodigd en heb je de vaccinatie nog niet gehaald? Als je de vaccinatie wel wil halen, kun je contact opnemen met team jeugdgezondheidszorg van GGD Noord- en Oost-Gelderland: 088 443 30 00, keuze optie 3. Let op: alleen op werkdagen tussen 8.00 en 12.00 uur.
- Ben je in 2025 voor het eerst uitgenodigd? Je hoeft niets te doen. Je krijgt automatisch een nieuwe uitnodiging van het RIVM.
Kinderen (geboren vanaf 1 januari 2016) ontvangen in het jaar dat ze 14 worden een uitnodiging voor de DTP-vaccinatie en de vaccinatie tegen meningokokkenziekte (Men ACWY). De DTP-prik beschermt tegen difterie, tetanus en polio (DTP). Lees meer over de DTP-vaccinatie. De meningokokken-prik beschermt tegen de meningokokkenziekte (hersenvliesontsteking). Lees meer over de meningokokken ACWY-vaccinatie.
Wat je moet weten
- Kinderen geboren vanaf 1 januari 2016 krijgen de DTP-prik in het jaar dat ze 14 jaar worden. Dit zal zijn vanaf 2030.
- Kinderen geboren voor 1 januari 2016 ontvingen de DTP-prik in het jaar dat ze 9 jaar werden.
- Alle kinderen ontvangen de MenACWY-prik in het jaar dat ze 14 worden.
Eerder uitgenodigd maar de vaccinatie nog niet gehad?
- Geboren in 2015, in 2024 uitgenodigd voor de DTP-prik en was dit de eerste keer? Je hoeft niets te doen. Je krijgt automatisch een nieuwe uitnodiging van het RIVM in het voorjaar van 2025.
- Ben je eerder uitgenodigd voor MenACWY en was dit de eerste keer? Je hoeft niets te doen. Je krijgt automatisch een nieuwe uitnodiging van het RIVM, in of na de zomer van 2025.
- Heb je meerdere uitnodigingen gemist? Dan krijg je geen nieuwe uitnodiging. Als je de vaccinatie wel wil halen, kun je contact opnemen met de afdeling jeugdgezondheidszorg van GGD Noord- en Oost-Gelderland. De DTP-vaccinatie en de vaccinatie tegen meningokokkenziekte (Men ACWY) inhalen kan tot je 18e verjaardag. Bel voor het maken van een afspraak naar het telefoonnummer 088 443 30 00, keuze optie 3. Let op: alleen op werkdagen tussen 8.00 - 12.00 uur.
Wie 18 jaar of ouder is kan de HPV-vaccinaties tegen betaling krijgen. Mail naar vaccinatiecentrum@ggdnog.nl of maak een telefonische afspraak via 088 368 73 00 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00-17.00 uur).
Vaccinations for children
You can find information about vaccinations for children in the Netherlands on the Steffie website in English, Türkçe, العربية, Polski, український, فارسی and Soomaali.
Tips om je kind voor te bereiden op de vaccinatie
Kinderen hebben vaak last van prikangst. Jonge kinderen begrijpen niet altijd wat er tijdens een afspraak gebeurt en kunnen hun lichaam minder goed controleren. Medewerkers op een GGD-priklocatie werken met een handreiking prikangst. Zij weten hoe ze je kind het beste kunnen helpen. En er zijn ook een aantal dingen die je als ouder kunt doen.
Voor de meeste jonge kinderen is het voldoende om hen een dag van tevoren te vertellen dat zij een prik krijgen. En dat het even pijn doet. Maar er zijn ook kinderen die bang zijn voor een prik. Praat hierover met je kind: waar is hij of zij precies bang voor? Hieronder vind je tips om hiermee om te gaan.
- Bereid je kind goed voor: vertel je kind dat hij of zij een prik gaat krijgen. Wacht hiermee niet tot het laatste moment, vertel het bijvoorbeeld een dag van tevoren. Bij oudere kinderen is enkele dagen van tevoren beter. Vertel over waar je naar toe gaat, wie de prik geeft en waarom. Kijk samen een filmpje op internet over het vaccineren op een dergelijke locatie. Wees eerlijk maar maak er vooral ook geen probleem van: Een prik doet heel even een klein beetje pijn. Het is zo voorbij, maar het is gewoon niet prettig.
- Luister naar je kind, stel vragen en toon begrip: zeg dat je bij hem/haar blijft en hem of haar gaat helpen. Maar maak het niet groter dan het is. Vraag aan je kind wat hij of zij prettig zou vinden: op schoot of niet? Hand vasthouden of niet? Zo geeft je je kind een gevoel van controle. Neem eventueel de favoriete knuffel mee.
- Blijf kalm: jouw aanwezigheid is belangrijk voor je kind. Straal rust en vertrouwen uit. Je kind voelt het aan als je angstig bent en neemt die angst over.
- Zorg voor afleiding: praat samen over iets leuks of lees voor uit een boekje. Of adem samen in en uit. Je kunt ook samen naar een filmpje op de telefoon kijken. Hoe meer je kind is afgeleid, hoe minder het merkt van de prik. Degene die de vaccinatie toedient zal ook met je kind praten en hem of haar afleiden. Bijvoorbeeld doordat ze vraagt af te tellen van 10 naar 0.
- Positief belonen en complimenten geven helpt: vraag achteraf altijd aan je kind hoe het ging. Herhaal de positieve ervaringen en eventuele tips voor de volgende keer, zodat je een positieve afsluiting hebt.
Wanneer je vermoedt dat je kind heel erg bang is voor de prik en daardoor moeilijk te vaccineren zal zijn, is het verstandig om vooraf even contact op te nemen met onze afdeling jeugdgezondheidszorg om te overleggen.
Afleiding kan helpen. Leg uit dat het helpt als je kind net vóór en tijdens de prik ergens anders naar kijkt dan de naald en de arm. Vraag je kind om tijdens het prikken de tenen te bewegen of bedenk vooraf samen met je kind iets wat kan helpen als afleiding.
- Zorg dat je kind een T-shirt met korte mouwen aan heeft.
- Bij aankomst geef je eerst de vaccinatiekaart af en daarna wacht je samen met je kind totdat het aan de beurt is.
- Je aanwezigheid tijdens de vaccinatie is belangrijk. Wanneer jij rust en vertrouwen uitstraalt, zal dit een positieve invloed hebben op je kind.
- Spanning mag er zijn. Als je merkt dat je kind bang is, benoem dan wat je ziet. Bijvoorbeeld: “ik weet dat je het spannend vindt, dat mag” of “het is zo voorbij”. Het erkennen en benoemen van zijn/haar emoties zorgt voor opluchting. Blijf zelf kalm en ga niet mee in de boosheid of verdriet van je kind. Jij hebt de regie.
Vraag achteraf hoe je kind het vond gaan. Geef je kind een compliment en laat weten dat je trots bent. En laat je kind ook zichzelf een compliment geven. Deze positieve zelfspraak verlaagt de prikangst voor een volgende keer.
Bijwerkingen
Je kunt eventuele bijwerkingen melden bij bijwerkingencentrum Lareb. Ook vind je bij Lareb meer informatie over de mogelijke bijwerkingen.
Uitgangspunten vaccinatieschema
In Nederland is het vaccinatieschema van het Rijksvaccinatieprogramma samengesteld met als uitgangspunten:
- Vaccinaties worden gegeven op de leeftijd dat ze optimale bescherming bieden.
- De tijd tussen de vaccinaties met hetzelfde vaccin is zodanig dat bescherming optimaal blijft, ook in de periode tussen de vaccinaties.
- Vaccinaties die tegelijkertijd gegeven kunnen worden, zijn zoveel mogelijk samengevoegd zodat het aantal inentingen en prikmomenten minimaal is.
- Niet meer dan twee prikken per keer. Het immuunsysteem kan wel meer aan, maar meer prikken tegelijk is niet fijn voor het kind.
- Streven naar langdurige bescherming.
- Het schema is geschikt voor alle kinderen.
GGD Noord- en Oost-Gelderland vraagt tijdens het Rijksvaccinatieprogramma 2 keer om toestemming.
- We vragen je toestemming voor het geven van vaccinaties, en
- We vragen je toestemming om je gegevens te delen met het RIVM.
Wie toestemming moet geven, hangt af van de leeftijd van het kind:
- Voor kinderen tot 12 jaar is toestemming nodig van de ouder(s) of verzorger(s).
- Voor kinderen van 12 jaar tot 16 jaar is toestemming nodig van de ouder(s) of verzorger(s) én het kind.
- Vanaf 16 jaar hoeft alleen het kind zelf toestemming te geven.
De toestemming hoef je maar 1 keer te geven en geldt voor het hele vaccinatieprogramma. Heb je bij het consultatiebureau al toestemming gegeven? Dan neemt de GGD die toestemming over.
Lees meer over het geven van toestemming op de website Rijksvaccinatieprogramma.nl
HPV & meningokokken
Ben je tussen de 12 en 18 jaar? Lees meer over het Rijksvaccinatieprogramma speciaal voor jongeren.
Vragen over je afspraak
Neem hiervoor contact op met jeugdgezondheidszorg via telefoon: 088 443 30 00, keuze optie 3. Let op: alleen op werkdagen tussen 8.00 - 12.00 uur.