Meisjesbesnijdenis

Meisjesbesnijdenis of Vrouwelijke Genitale Verminking (VGV) is een ingreep aan de buitenkant van geslachtsorganen, waarvoor geen medische noodzaak is. Er zijn verschillende vormen van VGV: vaak wordt de clitoris gedeeltelijk of geheel verwijderd, soms ook de binnenste schaamlippen en soms de buitenste schaamlippen. In sommige culturen wordt de vaginale opening vernauwd door het wegsnijden en aan elkaar hechten van de binnenste en/of buitenste schaamlippen, met of zonder verwijdering van de clitoris. 

Besneden vrouwen kunnen problemen hebben op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied. Het is belangrijk dat deze vrouwen goede zorg krijgen. Zij kunnen naar het spreekuur voor vrouwen die besneden zijn van de GGD. Ze krijgen hulp van verpleegkundigen en mogen alle vragen stellen. Dit is gratis en anoniem. Als het nodig is, krijgt de vrouw daarna hulp van een specialist.

Heb je vragen? Wil je naar het spreekuur? Mail dan naar Irene van der Liende: nazorgspreekuur@ggdnog.nl.

Misschien heb je een meisje in de klas (met ouders) afkomstig uit een land waar meisjesbesnijdenis voorkomt. Deze meisjes lopen mogelijk het risico om besneden te worden. Dat kan gebeuren in Nederland of in het buitenland, bijvoorbeeld tijdens de (zomer)vakantie in het land van herkomst. Landen waar meisjesbesnijdenis veelvuldig voorkomt zijn onder meer Egypte, Somalië, Ethiopië/Eritrea, Koerdische autonome regio in Irak en Soedan. Je kunt als leerkracht een belangrijke rol spelen in de signalering en preventie van meisjesbesnijdenis, zeker in deze periode voor (en na) de zomervakantie.

Signalen die kunnen wijzen op een besnijdenis die mogelijk plaats gaat vinden:

• Er circuleren geruchten over een komende besnijdenis van een meisje.
• Er is een buitenlandse vakantie gepland, naar het land van herkomst.
• Er is een verhuizing aanstaande.
• Het meisje laat voorzichtig zelf iets los.

Signalen die kunnen duiden op een recent uitgevoerde besnijdenis:

• Het meisje is ziek geweest in de vakantie.
• Er is sprake van schoolverzuim.
• Het meisje ziet er moe, uitgeput of vaal uit.
• Ze gaat lang naar het toilet.
• Ze klaagt over buikpijn.
• Ze kan zich niet goed concentreren.
• Ze is stil en teruggetrokken.
• Ze reageert gesloten of afstandelijk.
• Ze blijft weg van gezondheidsonderzoeken.
• Ze kan een periode niet gymmen.
• Ze heeft moeilijkheden met lopen.

Neem contact op met de jeugdarts/jeugdverpleegkundige verbonden aan de school om de signalen te bespreken en per situatie te bekijken wat de beste aanpak is. Of stuur een e-mail naar: vgv@ggdnog.nl.

Sleutelpersonen kwamen als vluchteling of migrant naar Nederland. Nu helpen ze andere vluchtelingen/migranten en professionals om elkaar te begrijpen. Sleutelpersonen helpen de vluchteling/migrant en de GGD bij cultuurverschillen en kunnen vertalen tijdens het spreekuur. Deze sleutelpersonen zijn getraind in het bespreekbaar maken van meisjesbesnijdenis. 

Heb je vragen er over of wil je meer informatie over inzet van sleutelpersonen? Neem contact op met Sunay Nuraydin, e-mail: s.nuraydin@ggdnog.nl of bel 088 443 32 32.

In gesprekken tussen professionals en ouders uit risicolanden over vgv, komt regelmatig de sterke invloed van de familie aan de orde. Ouders geven aan hun dochters niet te willen laten besnijden, maar de familie in het land van herkomst kan daar anders over denken. Op het moment dat een meisje, bijvoorbeeld in de zomervakantie, de familie daar bezoekt, ontstaat er een risico. Het is belangrijk dat de familieleden dáár goed geïnformeerd zijn over de consequenties van een besnijdenis van het meisje en ook over de strafbaarheid daarvan.

Waarom een verklaring tegen meisjesbesnijdenis?

Het ministerie van VWS heeft daarom het document ‘Verklaring tegen meisjesbesnijdenis’ ontwikkeld. Deze verklaring is bestemd voor ouders afkomstig uit risicolanden die van plan zijn om op vakantie te gaan naar hun land van herkomst. JGZ-professionals kunnen deze verklaring meegeven aan deze ouders, zodat zij op vakantie in het buitenland hun familieleden kunnen informeren over de consequenties en strafbaarheid van meisjesbesnijdenis.

Verklaringen in verschillende talen

Bekijk de verklaring tegen meisjesbesnijdenis in het:

• Arabisch
• Engels
• Frans
• Nederlands
• Somalisch
• Tingriny
• Koerdisch