De omikronvariant heeft in korte tijd ook in Nederland vaste voet aan de grond gekregen. Door de snelle verspreiding van deze coronavariant zijn er strenge maatregelen afgekondigd en bevinden we ons in een lockdown. Veel mensen maken zich zorgen over deze omikronvariant. Als iemand positief getest is op het coronavirus, krijgen we vaak de vraag: ‘Ben ik besmet met de omikronvariant?’ We leggen hieronder uit waarom wij deze vraag niet kunnen beantwoorden.
Van wattenstaafje naar testuitslag
De GGD’en testen mensen op het coronavirus. Na de testafname krijgen zij binnen 48 uur de testuitslag. Deze uitslag kan positief of negatief zijn. Het testmonster dat is afgenomen met een wattenstaafje in neus en keel wordt, na testafname, naar een laboratorium gestuurd voor analyse. Een laborant analyseert het testmonster en kan niet zien met welke variant iemand besmet is. Alleen of iemand positief of negatief is. Als mensen de uitslag krijgen, is dus nog helemaal niet bekend met welke variant van het coronavirus zij besmet zijn.
Meer onderzoek om variant te weten
Om bij een positieve test te kunnen zien om welke variant het gaat, is verder onderzoek nodig. Dit noemen we sequentieanalyse of sequencing. Dit type onderzoek gebeurt niet in de laboratoria waar de monsters van de GGD’en worden geanalyseerd, maar wordt gedaan onder coördinatie van het RIVM.
Met sequencing wordt gekeken hoe het virus is opgebouwd. Zo kunnen de kenmerkende ‘bouwsteentjes’ van een bepaalde variant in kaart worden gebracht. Het is een beetje te vergelijken met DNA-onderzoek. Sequencing gebeurt steekproefsgewijs en de gegevens van dit onderzoek leveren waardevolle informatie op over de verschillende varianten, eigenschappen en verspreiding van het virus. Deze informatie wordt gebruikt in rekenmodellen van het RIVM om het verloop van de pandemie en de effecten van maatregelen te voorspellen.
De onderzoeksresultaten worden niet met de geteste personen gedeeld. Een testmonster mag tijdens de sequentieanalyse niet meer gekoppeld zijn aan gegevens van een positief geteste persoon. Dit in verband met juridische- en privacyredenen. Kortom: we weten eenvoudigweg niet wie in Nederland besmet is met welke coronavariant.
Verder lezen?
Op de website van het RIVM staat hoe de surveillance van de verschillende coronavirusvarianten in zijn werking gaat.