Leefomgeving 30 maart 2023

Psychische klachten onder jongvolwassenen in de regio Noord- en Oost-Gelderland toegenomen

In de regio Noord- en Oost-Gelderland ervaart 51% van de jongvolwassenen (16 tot en met 25 jaar) psychische klachten. Dit is een toename in psychische klachten ten opzichte van 2019, toen ervaarde 29% van de jongvolwassenen in de regio psychische klachten. Daarnaast zien we veel stress, eenzaamheid en suïcidale gedachten bij deze groep. Dit blijkt uit de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022, een grootschalig vragenlijstonderzoek uitgevoerd in onze regio onder bijna 3000 jongvolwassenen.

Toename psychische klachten

Vijf op de tien jongvolwassenen in de regio Noord- en Oost-Gelderland die deelnamen aan dit onderzoek ervaart psychische klachten. Vrouwen ervaren vaker psychische klachten dan mannen. In de meeste gevallen gaat het om lichte tot matige klachten, een kleiner deel heeft ernstige klachten. Deze psychische klachten onder jongvolwassenen zijn toegenomen ten opzichte van 2019.

Op basis van dit onderzoek is niet te zeggen in welke mate psychische klachten onder jongvolwassenen een direct gevolg zijn van de coronaperiode. Toch blijkt dat deze periode zeker impact had op een groot deel van deze groep. Ruim vier op de tien van de jongvolwassenen geven aan enkel een negatieve invloed te hebben ervaren van de coronapandemie. Twee derde had tijdens de coronaperiode extra steun of hulp nodig, met name omdat ze niet lekker in hun vel zaten. In de groepsinterviews bevestigen jongvolwassenen dat ze door het missen van dagstructuur en sociale contacten in de coronaperiode in een sleur terecht kwamen en niet lekker in hun vel zaten.

We maken ons zorgen over de mentale gezondheid van jongvolwassenen.

Jacqueline Baardman

Directeur GGD Noord- en Oost-Gelderland

Jongvolwassenen ervaren veel stress

In de groepsinterviews geven jongvolwassenen aan dat zij sinds het verdwijnen van de coronamaatregelen weer druk zijn met allerlei zaken zoals school, stage, werk en sociale activiteiten. Ze willen graag alles doen én alles goed doen. Dit zorgt voor een volle planning, waarbij ze de lat hoog leggen en stress ervaren. Ruim vier op de 10 jongvolwassenen uit de regio geven aan zich (heel) vaak gestrest te voelen door één of meerdere factoren. Studie of school is hierbij de grootste bron van stress, gevolgd door werk/bijbaan en de combinatie van alles wat men moet doen.

Van de jongvolwassenen in Noord- en Oost-Gelderland voelt 28% zich sterk eenzaam. Eenzaamheid komt het meest voor bij vrouwen en praktisch opgeleide jongvolwassenen (praktijkonderwijs, vmbo of mbo-). Een derde van de jongvolwassenen heeft in het jaar voorafgaand aan het onderzoek een enkele keer tot heel vaak aan suïcide gedacht. Suïcidale gedachten komen vaker voor bij vrouwen en praktisch opgeleide jongvolwassenen. Het merendeel van de jongvolwassenen met suïcidale gedachten had deze een enkele keer.

Monique L'Hoir, Gezondheidsbevorderaar en onderzoeker vertelt: "Het is zaak suïcidale gedachten altijd serieus te nemen en het gesprek erover aan te gaan. We moeten hiermee niet wachten tot jongeren ‘jongvolwassen’ zijn, maar dergelijke gedachten zo vroeg mogelijk signaleren. Ook op school. Alleen dan kunnen we met elkaar zorgen dat veel leed wordt voorkomen en jonge mensen snel de juiste hulp krijgen. Om dit te bereiken heeft GGD NOG een lange leerlijn ontwikkeld om de veerkracht bij kinderen op het basisonderwijs en voortgezet onderwijs te vergroten. Op het basisonderwijs is dit KinderrechtenNU. In de tweede klas van het voortgezet onderwijs is dit een groepsgesprek en in de vierde klas een workshop Veerkracht, waarna mentoren vervolgens verder kunnen met het fraaie programma Je Brein de Baas. Voor leerlingen waar meer nodig is, gaat de GGD samen met de GGZ het STORM aanbod inzetten.”

Over het onderzoek

In de lente en zomer van 2022 voerde GGD Noord- en Oost-Gelderland de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen uit. 2892 jongvolwassenen uit de regio in de leeftijd van 16-25 jaar hebben vragen beantwoord over onder andere fysieke en mentale gezondheid, middelengebruik, rondkomen en de impact van de coronaperiode. Bovendien werd de impact van corona op jongvolwassenen onderzocht. Zij zijn geworven via advertenties op sociale media en via offline kanalen. Begin 2023 werd daarnaast aanvullend kwalitatief onderzoek gedaan, zowel op landelijk als op regionaal niveau. In Noord- en Oost-Gelderland zijn twee online groepsinterviews gehouden met jongvolwassenen voor verdiepend inzicht in het thema mentale gezondheid.

Meer informatie over de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen vind je op de website Monitorgezondheid.nl.

Netwerk GOR

De GGD’en voerden de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022 uit in het kader van het Gezondheidsonderzoek COVID-19 (officieel de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19). Hierbij wordt samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het RIVM, het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum; samen het Netwerk GOR. ZonMw is namens het ministerie van VWS opdrachtgever van de monitor. Het onderzoek is bedoeld om de fysieke en mentale gezondheidseffecten bij jongvolwassenen, als gevolg van de coronacrisis, inzichtelijk te maken. Resultaten van de monitor vormen een basis voor het adviseren en ondersteunen van lokale en regionale beleidsmakers en het ministerie van VWS bij beleidsvorming.

Heb je het even moeilijk en heb je behoefte aan een luisterend oor? Bel dan met telefoonnummer: 088 076 70 00 of chat op de website Deluisterlijn.nl. Denk je aan zelfdoding? Neem dan 24/7 gratis en anoniem contact op. Bel: 0800 01 13 of chat op de website 113.nl.